Tôi nhớ hoài tết trung
thu của hơn hai mươi năm về trước. Đó là tối trung thu tôi được rước đèn trong
sự yên lặng hầu như tuyện đối và ánh nến lung linh của những chiếc lồng đèn. Chúng
tôi là những em thiếu nhi, những chú chim oanh vũ luôn ríu rít, khó mà bảo
chúng tôi có thể giữ im lặng trong khoảng mười hay mười lăm phút. Vậy mà, buổi
tối đó, sau khi hát vang bài “tết trung thu”, anh chị trưởng dắt chúng tôi đi
rước đèn. Hình như chúng tôi đi ba vòng quanh chùa, không biết do sợ vì trời tối
hay không, hay chúng tôi mải chăm chú vào chiếc lồng đèn của mình, giữ cho nó đừng
tắt mà chúng tôi rất không hề nói chuyện một câu nào. Đi rước đèn trong yên lặng
mà sau này tôi mới “vỡ lẽ ra” đó là rước đèn trong chánh niệm. Lúc ấy, tôi chỉ
biết là đi rước đèn thôi, không mất tập trung vào những điều gì khác, từng bạn
từng bạn cầm lồng đèn đi nối tiếp nhau cẩn thận không làm tắt đèn của bạn và
cũng giữ cho đèn mình không bị tắt. Ước gì có một tấm ảnh lưu lại những giờ
phút đó nhỉ?! Thời của chúng tôi, máy kỹ thuật số chưa phổ biến, hình ảnh không
phải muốn là lấy điện thoại ra chụp ngay như bậy giờ, cho nên nó chỉ còn lại
trong ký ức những anh chị em áo lam ngày đó, những ngày Gia đình tái sinh hoạt
chuẩn bị chu niên lần thứ nhất. Rước đèn xong thì là phá cỗ, những chiếc bánh
trung thu đủ hoa văn, tôi còn nhớ lúc đó tôi phụ cắt bánh dẻo và bánh trung thu
để vào dĩa. Tôi không biết do anh chị trưởng nào làm, nhưng tôi không nhớ đã cắt
làm đôi bao nhiêu cái bánh dẻo lẫn bánh trung thu để chuẩn bị cho buổi liên
hoan. Người thì cắt trái cây, người đập đá pha nước. Tôi không nhớ rõ từng chi
tiết, nhưng cái không khí trung thu và cái đoạn rước đèn quanh chánh điện là
tôi nhớ nhất. Chúng tôi cũng có chơi trò chơi, đố vui trung thu. Ngày đó, bánh
trái đâu có nhiều loại như hiện nay, quanh đi quẩn lại mùa trung thu chỉ có
bánh trung thu, bánh dẻo, hình như có trái hồng nữa, chỉ đến mùa trung thu mới
có trái hồng. Cả trái hồng bây giờ cũng hiếm thấy hơn hồi đó. Ngày nay, ngoài
bánh trung thu còn có các loại kẹo bánh khác trông rất đẹp mắt và khá ngon, có
bánh trung thu cho người bị máu cao, bánh trung thu cho người bị tiểu đường, … Tôi
hông nhớ nước uống là gì, thập niên chín mươi chắc trà đá là chủ yếu, bây giờ
có đủ các loại nước: nước ngọt Coca Cola, Pepsi, xá xị, trà chanh uống liền,..
Việc bàn luận cho các em uống nước gì, ăn gì cũng là một đề tài cho các anh chị
em huynh trưởng đoàn là chúng tôi bây giờ mất khá nhiều thời gian để thống nhất.
Nhớ ngày xưa, thức ăn đồ uống không đa dạng và phong phú mà “dzui”, đỡ mất nhiều
thời gian tranh luận về cái sự ăn uống! Trung thu năm nay ở quê hương thứ hai
này, tôi có thể thấy rõ ánh trăng, ánh sáng trăng mà thường xuyên bị những ngọn
đèn của đường phố Sài Gòn làm lu mờ mất. Ánh trăng vàng tròn sáng rõ trên bầu
trời. Tôi chợt nghĩ sao ngày nhỏ, lúc đi rước đèn quanh chùa, sao không ngước mắt
lên nhìn trăng, mà lúc đó tôi có ngước nhìn lên ánh trăng không nhỉ? Tôi cũng
không nhớ rõ. Mùa trung thu của Gia đình Phật tử nó không giống với những trung
thu mấy năm trước mà lũ trẻ trong xóm tôi hay chơi. Nó cũng có rước đèn, có phá
cỗ đêm trăng, chỉ khác chút là có những câu đố vui Phật pháp, những trò chơi Phật
pháp, những bài hát trung thu mang đầy tình Lam, nào là “mời anh, mời chị đến với
đoàn em, liên hoan trung thu súm (sum) vầy tình Lam…”. Lúc hát, anh trưởng dạy
cho chúng tôi hát từ “sum” cao lên một chút nghe thành “súm”, nhưng mà có nghĩa
là sum vầy. Anh dạy chúng tôi như thế. Trung thu năm đó, có lẽ là trung thu đầu
tiên mà tôi được tham dự với Gia đình Phật tử. Cái không khí ấm cúng và chúng
tôi đã vui chơi, ca hát thật nhiều, qua đó cũng biết thật nhiều các bài hát mới
lạ về trung thu, ngoài cái bài năm nào cũng hát là “tết trung thu em đốt đèn đi
chơi…”. Tôi còn nhớ vài bài nữa mà đoạn cuối là “đón mừng Vu Lan năm nay, đón mừng
trung thu năm nay. Ư, quá là vui!”. Vui thật, cho nên sau hơn hai mươi năm vẫn
không quên. Cái ‘một chút’ khác đó làm cho trung thu Gia đình Phật tử mang đầy
đạo vị, giúp cho các em chơi mà học, học mà tu, tu mà sửa. Chắc hẳn các anh chị
em áo lam ai cũng có một kỷ niệm Trung thu Gia đình Phật tử vui như vậy khi mới
bắt đầu đi sinh hoạt. Nó mang ý nghĩa gần gũi với cuộc đời chứ không đứng ngoài
cuộc đời như là một tôn giáo riêng, nó cho thấy Gia đình Phật tử không chỉ có
tu học Phật pháp mà còn đem Phật pháp vào đời qua việc tổ chức liên hoan trung
thu. Đó là dịp để các anh chị em cùng ngồi bên nhau, chuyền tay nhau chiếc bánh
trung thu, ngắm nhìn những chiếc lồng đèn lung linh ánh nến, trò chuyện, nói cười,
xem văn nghệ trung thu; là dịp để huynh trưởng và phụ huynh đoàn sinh có dịp gặp
gỡ nhau và để phụ huynh hiểu biết thêm về những hoạt động của Gia đình Phật tử.
Những năm sau này, lồng
đèn bằng giấy không còn nhiều nữa, Gia đình Phật tử vẫn tùy duyên tổ chức rước
đèn trung thu cho các em, khuyến khích các em dùng lồng đèn có đèn cầy để cho
buổi phá cỗ không bị lấn át bởi tiếng lồng đèn điện cứ phát nhạc khi mở đèn
lên. Chiếc lồng đèn giấy từ từ còn lại trong cái xóm làm lồng đèn gần nơi tôi ở,
trong cái đèn kéo quân mà mỗi đoàn dùng công xảo minh; thanh minh; nhân minh,
làm nên dể đại diện cho đoàn của mình trong đêm trung thu. Chiếc lồng đèn giấy
cũng còn lại trong miền nhớ nơi anh chị em áo lam đã từng là oanh vũ, cũng như
còn trong tôi với cái buổi rước đèn trong chánh niệm…
Phước Định
(Viết xong ngày 14/ 8 AL, DL 2016, viết cho trang www.nguoiaolam.net)